Ouderverstoting, ook wel oudervervreemding of PAS ( Parental Alienation Syndrome) genoemd, ontstaat bij gescheiden ouders waarvan een van beide ouders het kind opzet tegen de andere ouder. Dit opzetten tegen de andere ouder is indoctrinatie. Meestal probeert de ene ouder de ander zo zwart te maken, dat het kind uiteindelijk besluit het contact met de andere ouder te verbreken. Ouderverstoting is een vorm van kindermishandeling.
In mijn eigen praktijk heb ik het volgende gezien: Twee mensen zijn ruim 12 jaar geleden gescheiden, de vrouw heeft inmiddels een nieuwe relatie maar kan haar ex niet loslaten en dit alles met als excuus: ik wil het zo goed als mogelijk voor onze dochter regelen.
Deze woorden worden maar al te vaak gebruikt als excuus om het elkaar zo moeilijk mogelijk te maken en zo ook hier.
Het gedrag laat namelijk heel andere dingen zien. De ouders zijn al 12 jaar aan het vechten over hun dochter en zijn zo gepreoccupeerd met zichzelf dat zij er totaal aan voorbij gaan, waarom er zich problemen in het gedrag van hun dochter voor deden.
Het gebeurt vaak dat een kind hier de rol van de ouder op zich neemt (parentificatie) en het de ouders naar de zin wil maken in de hoop, dat het geruzie en de confrontatie van henzelf met de individuele ouder eindelijk stoppen. Zo ook in deze situatie.
Contents
Kinderen passen zich aan
Deze ouders waren al helemaal door de molen geweest, met hulp van verschillende instanties. Er rustte een OTS op de vader en de dochter had inmiddels problemen op school, was moeilijk in de omgang en kreeg ook de nodige begeleiding. De gezinsvoogd had aangegeven dat partijen onder die OTS vandaan moesten zien te komen. Dat konden zij doen door een mediator in de hand te nemen ten einde een ouderschapsplan op te stellen en te werken aan hun communicatie.
Het moge duidelijk zijn, dat een dergelijke situatie kan leiden tot ouderverstoting en het is daarom te prijzen, dat voorafgaand aan de uitspraak, de rechter de moeite heeft genomen om het kind te horen en een stokje te steken voor hetgeen de ouders aanrichtten.
Want ouders die met elkaar in een wurggreep zitten, doen dat (jammer genoeg) niet alleen met zijn tweeën! Soms is in no time de hele buurt of het schoolplein in twee partijen verdeeld en komen verhalen langs die er voor zorgen dat iedereen geforceerd wordt om een kant te kiezen. Gezinnen en families worden in partijen gereten en het allerergste, kinderen worden van elkaar losgescheurd.
Duidelijk signaal
Ik denk dan ook dat deze rechter een duidelijk signaal heeft aangegeven: we hebben een inhaalslag gedaan, geleerd om zaken van ouderverstoting te herkennen en nu gaan we proberen om dit toch op te lossen, hoe moeilijk dat ook is.
Er zijn verschillende argumenten waarom een rechter een kind misschien niet zo moet betrekken in het proces, maar wij zijn er blij mee. En wel omdat kinderen niet knel horen te zitten in een echtscheiding. Kinderen niet zouden moeten horen hoe ouders over elkaar spreken. En kinderen niet in hun loyaliteit moeten worden aangesproken oftewel: kinderen moeten niet hoeven te kiezen.
Niet het moment om wraak te nemen
Wat mij in dergelijke situaties keer op keer raakt, is hoe sympathiek ogende mensen opeens een houding kunnen aannemen, die op alle manieren tegenstrijdig is met hun eigen waarden om hun kinderen op te voeden. In de meeste gevallen denken ouders oprecht, dat zij het beste doen voor hun kinderen en willen of kunnen zij daarin niet van het door hen ingenomen standpunt afwijken. Terwijl er wellicht genoeg andere mogelijkheden zijn waar iedereen beter bij zou varen.
Zij realiseren zich niet dat wat zij beschermend handelen noemen vaak juist leidt tot wat wij ouderverstoting noemen.
Een scheiding is niet het moment om wraak te nemen, een scheiding is het moment om op een eerlijke manier met elkaar een aantal zaken eerlijk te verdelen, waaronder de zorg voor jullie kinderen.
Het is niet voor niets zo, dat ik in een mediation altijd als eerste kijk naar jullie rol als scheidende partners en wat hier aan ten grondslag ligt. Pas als jullie een goed gesprek met elkaar hebben gevoerd en alles is uitgesproken, kan er gewerkt worden aan een mooi ouderschapsplan. Een plan voor jullie kinderen die jullie samen en, indien de kinderen oud genoeg zijn, met jullie kinderen opstellen. Vervolgens wordt het echtscheidingsconvenant opgesteld waar jullie de o.a. de verdeling van de boedel, pensioen en financiële regelingen in vast leggen. Indien gewenst kan er vervolgens een traject worden ingezet waarin jullie begeleid worden in jullie nieuwe rol als ouders van jullie kinderen.
Tips
Hier volgen een aantal tips om je scheiding op een goede manier te regelen en hiermee ouderverstoting kunt voorkomen.
- Regel je scheiding via mediation: deze manier is vriendelijker dan wanneer je het gevecht aangaat door ieder een eigen advocaat te nemen
- Laat kinderen kinderen zijn en betrek ze niet in jullie eigen emoties
- Praat in het bijzijn van je kind(eren) nooit slecht over de andere ouder = indoctrinatie
- Bepaal hoe jullie de kinderen willen laten terugkijken op de scheiding
- Een scheiding is geen reden voor wraak, een scheiding is een manier om samen als ouders verder te gaan en het hoofdstuk partners af te sluiten
- Blijf niet hangen in het verleden en kijk vooruit
- Geef je kinderen het goede voorbeeld!
Wat je geeft krijg je terug
Realiseer je dat wat jij geeft, je uiteindelijk ook terug krijgt. Dus als je ervoor kiest om bovenstaande tips niet op te volgen en je praat bijvoorbeeld wel slecht over de andere ouder in het bijzijn van de kinderen, dan zullen de kinderen dit op een gegeven moment gaan geloven. Ze zijn geïndoctrineerd en zullen afstand van de andere ouder gaan nemen. Vroeg of laat komt een kind tot inzicht wat er is gebeurd en zal het zich tegen jou keren en dan raak je alsnog je kinderen kwijt!